Mensen met een interesse in diëten en fitness kunnen op de app TikTok binnen no time in een eetstoornisfuik terechtkomen. Ze krijgen dan een stroom aan eetstoornisvideo’s – filmpjes waarin eetstoornissen (indirect) worden gepromoot – te zien. Dat concluderen Utrecht Data School, De Groene Amsterdammer en het RTL Nieuws op basis van gezamenlijk onderzoek.
DIËTEN, FITNESS EN SLANKE VROUWEN
In het onderzoek liet Utrecht Data School geautomatiseerde accounts naar video’s op TikTok kijken. De accounts kregen 3 interesses mee die zich in de buurt van eetstoornissen bevinden: diëten, fitness en slanke vrouwen. Doordat de accounts iets langer naar video’s over deze onderwerpen keken, pikte het algoritme van TikTok de interesses op.
EETSTOORNISVIDEO’S OP TIKTOK
Op het eerste gezicht leken de video’s die voorbij kwamen niet direct schadelijk. Het begon met een paar video’s over diëten, maar binnen de kortste keren kregen de accounts alléén nog maar filmpjes over deze onderwerpen te zien. De diëten werden steeds extremer totdat de accounts steeds meer eetstoornisvideo’s te zien kregen. Er volgde een overweldigende, constante stroom aan extreme diëten, eetstoornisvideo’s en dunne lichamen.
Dit hele proces voltrok zich binnen een half uur vanaf de eerste video. Wat het onderzoek vooral blootlegt, is dat het algoritme van TikTok behoorlijk snel steeds meer van hetzelfde en steeds extremere video’s laat zien. Volgens de onderzoekers kan dit bij gebruikers leiden tot verdere radicalisering.
TIKTOK MODERATIEBELEID
Officieel zijn eetstoornisvideo’s op TikTok verboden, maar zogenoemde recoveryvideo’s over het herstellen van een eetstoornis mogen wel. In de beschrijvingen bij de schadelijke video’s staat dan ook vaak dat het een video over “herstel” is, maar dat klopt lang niet altijd. Moderatoren kunnen moeilijk bepalen of een video schadelijk is. Ze krijgen niet alleen minder dan 15 seconden om een video te beoordelen, ook krijgen ze enkel individuele video’s te zien – die op het eerste gezicht dus niet per se gevaarlijk hoeven te lijken. TikTok heeft laten weten op zoek te zijn naar een oplossing.
Bronnen: Universiteit Utrecht en De Groene Amsterdammer
