Zowel een fysiotherapeut als een diëtist kunnen veel voor een cliënt betekenen als het gaat om behandelingen bij COPD. Daarom heb ik de handen ineen geslagen met fysiotherapeut Mariëlle Veldsink.
Op 5 april kwam Mariëlle, fysiotherapeut bij Therapeutisch Centrum Varsseveld, kennismaken in de praktijk. Zij werkt veel met COPD-patiënten en om die reden wilde ik graag met haar in gesprek over een mogelijke samenwerking. Het was een leuk gesprek, waarin we beiden aangaven wat we voor COPD-patiënten kunnen betekenen. We zijn allebei bereid elkaar in te schakelen indien nodig. Een waardevolle samenwerking, dus!
Hierbij een overzicht van onze behandelmogelijkheden bij COPD.
DIËTIST BEHANDELINGEN BIJ COPD
Bij COPD kan door vele oorzaken de voedingsinname beperkt worden. Dit komt onder meer door kortademigheid, een vol gevoel, benauwdheid, gebrek aan eetlust, stress of een droge mond. Ook kan boodschappen doen, brood smeren en koken door de klachten bemoeilijkt worden, met minder eten als gevolg.
Daarnaast verbrandt iemand met COPD wel 600 kcal per dag meer dan iemand zonder COPD. Dit is een flink bord warm eten EXTRA. Dan gaat het dus dubbelop. Er is een hogere energiebehoefte, maar tegelijkertijd een verlaagde energie-inname.
Er is dan ook een groep COPD-patiënten die snel en (te)veel afvalt. Dit gaat bijna altijd ten koste van de spiermassa en spierkracht (in tegenstelling tot de vetmassa). Gevolgen kunnen zijn dat men sneller ziek wordt, minder goed herstelt, sneller valt of een hoger risico heeft op het ontstaan van wonden. Maar ook een hogere kans om opgenomen te worden in een ziekenhuis – of zelfs overlijden.
Als diëtist doe ik verschillende handelingen:
- Ik bereken de intake en behoefte;
- Ik bepaal de spiermassa met een BIVA (bio-impedantiemeter, waarmee je o.a. de spier- en vochtmassa kunt bepalen);
- We doen een handknijpkrachtmeting om de spierkracht te bepalen;
- We kijken we naar het gewichtsverloop;
- We bespreken samen hoe we ‘het gat’ in calorieën en eiwitten tussen behoefte en inname kunnen dichten. Dit kan met gewone voeding (bijv. roomboter, dubbel kaas/vleeswaren, vaker zuivel etc.), met eiwitrijke poeders of vloeibare eiwitten of eiwitverrijkte producten zoals brood/petit fours/sap etc., maar ook met energie- en eiwitrijke drinkvoeding;
- Ik regel een machtiging voor de medische voeding, zodat deze geleverd en vergoed worden;
- Ik geef tips over het juiste moment van inname van eiwitrijke producten. Bijvoorbeeld: bij elke maaltijd ongeveer 25 g eiwitten en na het sporten ook 25 g eiwitten;
- Daarnaast schakel ik het liefst ook een fysiotherapeut gespecialiseerd in COPD in, zodat de cliënt gericht de spieren gaat trainen. Wanneer dit niet gebeurt, zal de cliënt alleen maar extra vetmassa ‘kweken’, terwijl we juist een verbetering (of gelijkblijvende) spiermassa en spierkracht willen.
Ook is er een groep COPD-patiënten waarbij we – bij een normaal of hoger gewicht zonder gewichtsverlies – toch een verminderde spiermassa/-kracht en functionaliteit zien (sarcopenie). Zij hebben ook baat bij een voeding met onder andere voldoende eiwitten en fysiotherapie.
FYSIOTHERAPIE BEHANDELINGEN BIJ COPD
COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) is een chronische longaandoening, die gekenmerkt wordt door symptomen van benauwdheid en kortademigheid. De gevolgen van deze aandoening zijn onder andere achteruitgang van de conditie en vermindering van de spiermassa. Sporten kan hierbij als niet natuurlijk aanvoelen, omdat juist bij sporten klachten opgewekt worden.
Binnen de fysiotherapie wordt bij COPD-patiënten dan ook gewerkt aan de conditie en het verbeteren van de spierkracht. Op de lange termijn kan bewegen zorgen voor een afname van lichamelijke klachten.
Ook krijgt de COPD-patiënt door te bewegen meer energie en herstelt hij/zij sneller van een griep of verkoudheid. Daarnaast gaan de dagelijkse bezigheden makkelijker en wordt de kans op een longaanval verkleind. Vooruitgang bij COPD wordt bereikt door het gezamenlijk opstellen van een behandelplan waarin we werken aan persoonlijke doelen.
Meer informatie over Therapeutisch Centrum Varsseveld vind je hier!
